Thắp lên niềm tin – Nhắc nhở ngày 2/11

Khi những cơn gió se lạnh đầu mùa khẽ lướt qua, mang theo chút hơi sương bảng lảng của đất trời đang chuyển mình, lòng người dường như cũng lắng lại trong một cõi tâm tư sâu thẳm. Phụng vụ của Mẹ Giáo hội, trong sự khôn ngoan thiêng liêng, đã sắp đặt một cách tuyệt vời khi dành trọn tháng Mười Một để mời gọi con cái mình hướng lòng về cõi vĩnh hằng, đặc biệt với việc khởi đầu bằng ngày Lễ Các Thánh (1/11) và ngay sau đó là ngày Lễ Cầu Cho Các Tín Hữu Đã Qua Đời (2/11). Đây không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, mà là một bài giáo lý sâu sắc về mầu nhiệm Các Thánh Thông Công. Ngày 2/11, bầu khí của toàn thể Giáo hội dường như chùng xuống trong sự tưởng niệm, nhưng không phải là một sự bi lụy hay tuyệt vọng, mà là một sự tưởng niệm được thắp sáng bởi niềm tin Phục Sinh. Chúng ta không chỉ nhớ về những người đã khuất, mà chúng ta còn chủ động "thắp lên niềm tin" – niềm tin vào sự sống lại, niềm tin vào sự hiệp thông, và niềm tin vào sức mạnh của lời cầu nguyện có thể xuyên thấu bức màn ngăn cách giữa cõi sống và cõi chết. Ngày hôm nay nhắc nhở chúng ta về một món nợ ân tình, một mối dây liên kết không thể bị cắt đứt bởi sự chết thể lý, đó là mối liên kết giữa chúng ta với ông bà, cha mẹ, và những người thân yêu đã đi trước chúng ta vào cõi vĩnh hằng.

Bước vào Tháng Linh Hồn, bắt đầu từ ngày mồng 2/11, là chúng ta bước vào một cuộc hành hương của trái tim. Cuộc hành hương này không cần phải đi đâu xa, mà là một cuộc hành hương trở về với cội nguồn, với ký ức, và với chân lý đức tin căn bản nhất của người Kitô hữu. Các nghĩa trang, vốn thường ngày tĩnh lặng, bỗng trở nên ấm áp hơn bởi ánh nến lung linh, rực rỡ hơn bởi muôn ngàn sắc hoa tươi thắm, và thơm ngát hương trầm bay quyện trong gió. Những hình ảnh đó không chỉ là một nét văn hóa, một truyền thống tốt đẹp, mà còn là một biểu hiện sống động của đức tin. Mỗi ngọn nến được thắp lên là một lời tuyên xưng: "Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại. Tôi tin hằng sống vậy. Amen." Ngọn nến ấy là biểu tượng của chính Chúa Kitô, Ánh Sáng Phục Sinh đã chiến thắng bóng tối tử thần. Nó cũng là biểu tượng cho niềm hy vọng của chúng ta, rằng những người thân yêu, dù đang trong đêm tối của sự thanh luyện, cũng sẽ sớm được Ánh Sáng Vĩnh Cửu của Thiên Chúa chiếu soi. Mỗi nén hương được đốt lên là một lời kinh nguyện thầm lặng, một sự hiệp thông chân thành, mang theo lòng hiếu thảo và tình yêu thương của con cháu gởi đến các bậc tiền nhân. Chúng ta đến nghĩa trang không phải để tìm một sự ủy lị, nhưng để tìm thấy sự bình an, để củng cố niềm tin, và để nhắc nhở chính mình về thân phận lữ hành của cuộc đời này.

Tháng Mười Một mời gọi chúng ta sống "trọn hiếu thảo thiêng liêng". Lòng hiếu thảo của người Kitô hữu không dừng lại ở bờ bên này của sự chết. Khi cha mẹ, ông bà còn sống, chúng ta phụng dưỡng, chăm sóc, yêu thương. Khi các ngài đã qua đời, lòng hiếu thảo ấy được thăng hoa, được chuyển hóa thành một hình thức cao đẹp hơn: đó là lòng hiếu thảo thiêng liêng. Chúng ta không còn có thể mang đến cho các ngài những bữa ăn vật chất, nhưng chúng ta có thể mang đến cho các ngài "bữa ăn" thiêng liêng quý giá hơn vạn bội: đó chính là Thánh Lễ Misa. Mỗi Thánh Lễ chúng ta tham dự, mỗi lần chúng ta dâng ý lễ cầu nguyện cho các linh hồn, là chúng ta đang trao cho các ngài chính Máu Thịt cứu chuộc của Chúa Giêsu Kitô. Đó là hành động bác ái cao cả nhất, là sự giúp đỡ thiết thực nhất mà chúng ta có thể làm cho những người đã khuất. Ngoài Thánh Lễ, còn có biết bao phương thế khác: chuỗi Mân Côi, những lời kinh nguyện tắt, những việc hy sinh hãm mình, những việc bác ái tông đồ. Mỗi lời kinh, mỗi việc lành chúng ta làm với ý hướng cầu nguyện cho các linh hồn, đều trở thành "nhịp cầu nối dài yêu thương", bắc từ trần thế lên cõi vĩnh hằng, rút ngắn thời gian thanh luyện và đưa các linh hồn mau chóng về hưởng nhan thánh Chúa.

Trong dòng chảy của tình yêu thương và sự tưởng nhớ ấy, chúng ta không thể không chạnh lòng nghĩ đến "các linh hồn mồ côi". Đó là những linh hồn, vì một lý do nào đó, không còn ai trên trần thế này nhớ đến để dâng lễ, cầu kinh cho họ. Có thể họ là những người đã sống một cuộc đời âm thầm, cô độc; có thể dòng dõi của họ đã không còn ai giữ đạo; hoặc đơn giản là thời gian đã xóa nhòa mọi ký ức. Những linh hồn này đang khao khát lòng thương xót của Chúa biết bao, và họ cũng đang mong chờ lòng bác ái của chính chúng ta. Giáo hội, trong tình mẫu tử, luôn khuyến khích con cái mình hãy quảng đại cầu nguyện cho "các linh hồn được mồ côi". Khi chúng ta dâng một lời kinh, một Thánh lễ cho họ, chúng ta đang hành động như chính lòng thương xót của Thiên Chúa. Và chúng ta có thể tin chắc rằng, những linh hồn "mồ côi" ấy, khi được giải thoát nhờ lòng bác ái của chúng ta, sẽ trở thành những người bạn, những người bầu cử tri ân và đắc lực nhất cho chúng ta trước tòa Chúa. Đây là một sự đầu tư thiêng liêng khôn ngoan nhất, một sự "cho đi" mà chắc chắn sẽ "nhận lại" gấp bội phần, không chỉ ở đời này mà nhất là ở đời sau.

Vậy, khi chúng ta bước vào những ngày đầu tiên của Tháng Linh Hồn, với tâm điểm là ngày 2/11, chúng ta được mời gọi hãy làm mới lại đức tin của mình. Đừng để tháng này trôi qua như một thói quen, một tập tục văn hóa rỗng tuếch. Hãy biến nó thành một cơ hội thực sự để lớn lên trong tình mến Chúa và yêu người, cả người sống lẫn người đã khuất. Hãy gọi tên những người thân yêu đã ra đi trong lời kinh tối nay của gia đình. Hãy thắp lên một ngọn nến trong góc phòng nguyện, không chỉ như một dấu chỉ của sự tưởng nhớ, mà còn là dấu chỉ của sự hiệp thông và hy vọng. Ngọn nến ấy sẽ nhắc nhở chúng ta rằng, dù đang sống ở hai cõi khác nhau, chúng ta vẫn là một trong mầu nhiệm Giáo hội hiệp thông. Sự chết không phải là dấu chấm hết, mà chỉ là một cánh cửa mở ra một cuộc sống mới, cuộc sống vĩnh cửu trong tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi. Mỗi lời kinh, mỗi việc bác ái của chúng ta trong tháng này là một hành động cụ thể để thắp lên niềm tin cho chính mình, cho gia đình, và để chiếu dọi ánh sáng hy vọng vào cõi thanh luyện, nơi các linh hồn đang mong chờ ngày được giải thoát. "Tôi tin hằng sống vậy" – ước gì lời tuyên xưng đức tin này không chỉ dừng lại trên môi miệng, nhưng thực sự trở thành kim chỉ nam cho mọi suy nghĩ, lời nói và hành động của chúng ta trong suốt Tháng Linh Hồn này và trong cả cuộc đời.

Lm. Anmai. CSsR