Tại võ quán trên núi Võ Đang, các môn sinh ngày đêm rèn luyện chờ ngày tỉ thí, so tài để được chọn làm chưởng môn. Trong môn phái có năm huynh đệ võ công cao cường. Tam đệ giỏi nhất nhưng vì quá giỏi nên bị mọi người đố kỵ, lúc nào cũng đơn độc một mình…
Mọi việc nặng nhọc, các huynh đệ đều bắt tam đệ phải làm hết nhưng cậu vẫn cam chịu không một lời oán trách. Họ cho rằng như thế sẽ khiến tam đệ không còn thời gian luyện tập võ công. Để chắc chắn hơn, vị huynh trưởng còn tập hợp mọi người lại giao hẹn rằng ai bốc thăm đấu với tam đệ thì phải ra tay tàn độc để loại bỏ cậu ta.
Trước khi bắt đầu thi đấu, sư phụ trong võ quán cho biết cuộc thi gồm có 3 phần: Luận võ công, luận khinh công và luận võ học. Sư phụ nhắc mọi người trong lúc giao đấu không được ra độc chiêu để tránh gây sát thương cho đồng môn của mình.
Thế nhưng ở phần đấu võ trong các vòng loại, tam đệ đã bị các huynh đệ ra tay hết sức tàn độc. Dù chiến thắng nhưng cậu bị thương khá nặng. Khi vào đến vòng trong, vị huynh trưởng chẳng tốn chút sức lực nào để hạ gục tam đệ.
Phần thi khinh công, sư phụ đưa cho các đệ tử những chiếc thùng đựng nước bị thủng, yêu cầu họ vận dụng khinh công đưa nước từ bờ sông quay về đổ đầy chum lớn. Các đệ tử thi nhau ra sức mà vẫn không thể đổ đầy nước được. Họ thậm chí còn chẳng thể mang được chút nước nào về khi thùng nước đều thủng một miếng lớn ngay dưới đáy.
Tam đệ vì bị thương nặng ở phần đấu võ nên sớm phải đầu hàng ở thử thách này. Còn vị huynh trưởng còn đầy sức vóc mà cũng chẳng thể làm gì hơn, càng ra sức càng vô ích, rốt cuộc chỉ là dã tràng xe cát, trong tâm vô cùng khó chịu.
Bước vào phần luận võ học sư phụ yêu cầu các đệ tử giải thích vì sao không thể đổ nước đầy chum trong phần thi khinh công vừa rồi. Vị huynh trưởng nhẫn nhịn nãy giờ không nổi nữa, bèn lên tiếng: “Thưa sư phụ, người đưa cho chúng con cái thùng bị thủng thế kia, ngay từ đầu đã biết trước rằng không thể đổ đầy được rồi. Khinh công có giỏi mấy cũng không thể giữ nước bên trong một cái thùng thủng đáy“.
Tam đệ bấy giờ mới bước lên thưa rằng: “Thưa sư phụ, là bởi tại con bất tài, không đủ sức chắt chiu từng giọt mà mang về. Chiếc thùng tuy thủng nhưng không phải là không đựng nước nổi nữa. Chỉ vì con bị thương quá nặng ở vòng trước nên mới phải chịu thua cuộc sớm mà thôi!“.
Sư phụ nhìn tam đệ, ôn tồn nói: “Không phải vì thùng thủng đáy mà chính là tâm con không lành lặn. Con mang đầy thù hận với các huynh đệ đã ra tay hãm hại mình, đánh con trọng thương. Tâm con đã thủng một lỗ lớn như vậy, dẫu chiếc thùng không thủng thì liệu có thể vượt qua bài thi chăng?“.
Đoạn, sư phụ lại quay sang nghiêm nghị dạy bảo huynh trưởng: “Ngươi là huynh trưởng, được học nhiều đạo lý, lẽ ra phải làm gương cho các huynh đệ của mình. Nhưng trong lòng ngươi lại chứa đầy sân hận, tham lam đố kỵ, tranh đoạt không thôi, lại xúi bẩy các huynh đệ khác tiếp tay hại tam đệ của mình. Thành kiến ấy đã đục thành một cái lỗ lớn trong tâm tưởng ngươi, càng khiến ngươi không thể đạt được gì, cũng giống như cái thùng bị thủng kia, không giữ được chút nước nào”.
Rồi sư phụ nhìn các đệ tử khắp một lượt, ôn tồn giảng: “Tâm của mỗi người đều là có một lỗ thủng, hoặc là thành kiến, ghen ghét, đố kỵ hoặc là nghi ngờ vô căn cứ, hèn nhát, nóng nảy, thù hận… Ai cũng có lỗ thủng đó, chỉ là mỗi người có một cái khác nhau mà thôi. Trong tâm có lỗ thủng thì chẳng thể khoan dung, dung chứa được người khác, chẳng thể tiếp nhận được bất kể điều tốt đẹp nào. Chỉ có loại bỏ chúng đi thì tâm người ta mới được bồi đắp hoàn thiện, tấm lòng mới đỡ chật hẹp vậy!”.
Sau đó, sư phụ thông báo rằng trong cuộc thi hôm nay tất cả đều thất bại, không ai xứng lên làm chưởng môn kế tục sự nghiệp của ông. Các đệ tử được dặn dò phải chú trọng rèn luyện tâm tính, trừ bỏ đố kỵ, ganh ghét. Nếu ai còn bày mưu hãm hại đồng môn thì sẽ bị đuổi ra khỏi võ quán.
Các đệ tử được dặn dò phải chú trọng rèn luyện tâm tính, trừ bỏ đố kỵ, ganh ghét.
***
Sự ganh ghét, đố kỵ luôn là khởi nguồn của những bi kịch. Vì ganh ghét mà huynh đệ mưu hại lẫn nhau, tranh quyền đoạt lợi, không còn coi trọng võ đức nữa.
Lòng ganh ghét là biểu hiện của sự ích kỷ, nhỏ nhen. Người ta bởi quan niệm đối nghịch, luôn luôn đối đầu để hạ uy tín, hãm hại nhau. Trong võ quán kia chỉ cần phảng phất chút thành kiến, đố kỵ là nội bộ lủng củng, tình huynh đệ chẳng còn, mọi người không còn có thể sống chân tình với nhau được nữa.
Có người thể hiện lòng ganh ghét, đố kỵ ra ngoài nhưng có người lại chôn kín nó trong lòng, âm thầm hãm hại người khác. Một khi thấy ai đó có thành tích, địa vị, vinh dự, võ công hơn mình là liền nảy sinh ganh ghét, đố kỵ. Đức Phật chẳng phải đã từng dạy đó sao: “Khổ tâm lớn nhất của đời người là sự ganh ghét, đố kỵ”.
Một khi tâm danh lợi của người ta nổi lên là không muốn ai có được danh tiếng hay thành tựu hơn mình. Họ luôn coi chính mình là trung tâm vũ trụ, là tài giỏi hơn người, chỉ muốn một mình thống lĩnh cả thế giới. Nhưng cũng vì thế mà họ ngày đêm lo lắng, sợ hãi, mệt mỏi, phải tìm đủ cách để triệt hạ người khác.
Những người như vậy dù có học được võ công cao cường, tài nghệ siêu việt thì rốt cuộc cũng chỉ có thể gây họa cho đời mà thôi. Sư phụ, người làm thầy cũng chỉ cần những đệ tử có đức cao, sẽ chỉ truyền dạy tinh hoa chân truyền cho họ. Những đệ tử thiếu phẩm đức sẽ chỉ mang lại tai tiếng, làm mất thanh danh bao đời mà sư phụ đã khổ công gây dựng nên vậy.
Chân Tâm