2. Cảm Nghiệm Sống Lời Chúa

MƯỜI CÁCH CHÚNG TA CÓ THỂ THỰC HÀNH CHAY TỊNH

Chúa Giêsu nói: “Nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy” (Lc. 13: 3). Trong lần rao giảng đầu tiên về sứ vụ Công khai của Ngài, Chúa Giêsu khuyến khích chúng ta hoán cải: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc. 1:15). Nhiệm Thể của Chúa Kitô quảng đại ban cho chúng ta một mùa ân sủng, như mục đích của nó, là sự hoán cải hàng năm. Đây là bốn mươi ngày của Mùa Chay.

Môsê đã nhịn ăn bốn mươi ngày trên Núi và Chúa Giêsu đã nhịn ăn bốn mươi ngày trong sa mạc. Giáo Hội khuyến khích chúng ta trong Mùa Chay hãy đào sâu vào những ngóc ngách bên trong của cõi lòng mình và cầu xin sự hoán cải của tấm lòng.

Sự hoán cải này có thể trở thành hiện thực bằng cách thực hiện ba thực hành truyền thống: cầu nguyện, bố thí và ăn chay (Mt. 6: 1-18). Trong lời cầu nguyện, chúng ta nâng tâm trí mình lên với Thiên Chúa; trong sự bố thí, chúng ta đi ra ngoài để đáp ứng nhu cầu của những anh chị em đau khổ của chúng ta; trong việc kiêng ăn, chúng ta đào sâu trong tâm hồn mình và cầu xin Chúa ban cho ân sủng để chúng ta từ bỏ sự ràng buộc của chúng ta với tội lỗi!

Trong trường hợp này, một số cách cụ thể để chúng ta có thể thực hành nhịn ăn là gì? Một lưu ý quan trọng như sau: nhịn ăn không phải là một chế độ ăn kiêng đơn thuần, với mong muốn đơn giản là giảm thêm vài cân. Đúng hơn, mục đích của việc ăn chay là làm đẹp lòng Thiên Chúa, hoán cải tâm hồn chúng ta cũng như cầu xin sự hoán cải của người khác. Nói cách khác, ăn chay phải có ý định ngay lành hoặc siêu nhiên!

Mười cách chúng ta có thể nhịn ăn

  1. Ăn ít và rước Mình Thánh Chúa nhiều hơn.

Bằng cách thực hành này, chúng ta đánh giá cao hơn tầm quan trọng đối với đời sống tinh thần và sự cứu rỗi linh hồn của chúng ta. Chúa Giêsu phán: “Các ông hãy ra công làm việc không phải vì lương thực mau hư nát, nhưng để có lương thực thường tồn đem lại phúc trường sinh, là thứ lương thực Con Người sẽ ban cho các ông, bởi vì chính Con Người là Đấng Thiên Chúa Cha đã ghi dấu xác nhận” (Ga 6: 27 — Diễn văn về Bánh Sự Sống)

  1. Kiểm soát lưỡi của bạn.

Thánh Giacôbê nói, "Mỗi người phải mau nghe, đừng vội nói."  Hãy đọc Giacôbê chương ba — một trong những lời khuyên tốt nhất trên thế giới để kiểm soát miệng lưỡi của chúng ta!

  1. Khoảnh khắc Anh hùng.

Người sáng lập Opus Dei đã đặt ra cụm từ, "Khoảnh khắc anh hùng".  Bằng cách này, Thánh José María khẳng định rằng ngay khi nghe thấy tiếng chuông đồng hồ báo thức, chúng ta nên bước ra khỏi giường, cầu nguyện và bắt đầu một ngày mới. Ác quỷ của sự lười biếng khuyến khích chúng ta nhấn nút Tạm dừng! Tôi không tin nút Tạm dừng tồn tại trong từ vựng và cách làm của các thánh. Bạn nghĩ sao?

  1. Kiểm soát đôi mắt lang thang.

Đôi mắt là tấm gương phản chiếu tâm hồn. Vua Đavít thánh thiện đã lao vào tội lỗi và tội lỗi hơn dẫn đến việc giết người chỉ vì một lý do đơn giản là ông để cho đôi mắt của mình đi lang thang. Đôi mắt ông đảo qua và nhìn chằm chằm vào một người phụ nữ đã có gia đình - Bathsheba. Những suy nghĩ tà dâm dẫn đến ngoại tình về thể xác, chối bỏ tội lỗi của mình và cuối cùng là giết một người vô tội - chồng của Bathsheba (II Samuel 11-12). Chúng ta hãy cố gắng sống theo Mối Phúc: "Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa." (Mt. 5: 8)

  1. Đúng giờ.

Chúa Giêsu nói, “Hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!” (Mt. 25:23) Đúng giờ là một biểu hiện của trật tự, tôn trọng người khác, và là một phương tiện để hoàn thành tốt và đúng hạn công việc.

  1. Lắng nghe người khác.

Quá dễ dàng để ngắt lời người khác khi họ nói và cố gắng áp đặt ý tưởng của chúng ta ngay cả trước khi người đó hoàn thành ý tưởng của mình. Bác ái, nghĩa là tình yêu đối với Thiên Chúa và người khác, dạy chúng ta tôn trọng người khác và cho phép họ nói mà không làm gián đoạn và áp đặt ý tưởng của chúng ta.

Lắng nghe người khác cũng là một hành động khiêm tốn — đặt người khác trước chính mình! Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường trong lòng. Xin làm cho trái tim con nên giống như trái tim Chúa, “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng. Anh em hãy mang lấy ách của tôi, và hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường. Tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng. Vì ách tôi êm ái, và gánh tôi nhẹ  nhàng”  (Mt. 11: 28-30 — Chúa Giêsu mô tả Trái Tim Ngài kiền lành và khiêm nhường…)

  1. Hãy Biết ơn Thay vì Than phiền.

Đừng bao giờ cho phép một ngày trôi qua mà bạn không cảm ơn Chúa. Chúng ta cần phải không ngừng cảm tạ Chúa. Hơn nữa, chúng ta nên tạo thói quen thường xuyên cảm ơn người khác. “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Thánh vịnh 118: 1).

  1. Hãy mỉm cười, ngay cả khi bạn không muốn.

Đây quả thực có thể là một sự đền tội tuyệt vời — mỉm cười với ai đó ngay cả khi bạn đang mệt mỏi, đang mang trong mình cơn đau đầu hoặc cảm lạnh. Đây là đức tính anh hùng. Nụ cười là một điều gì đó nhỏ bé, nhưng nó rất dễ lây lan. Thật vậy, một nụ cười chân thành có thể nâng những người nhìn thấy nó từ trạng thái phiền muộn đến trạng thái an ủi. Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất để trở thành môn đệ của Chúa Giêsu là nụ cười vui mừng rạng rỡ trên khuôn mặt. “Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa. Tôi nhắc lại: vui lên anh em! ”. (Philíp 4: 4)

  1. Cầu nguyện, ngay cả khi bạn cảm thấy không thích.

Rất tiếc, nhiều người trong chúng ta đặt đời sống tinh thần của mình vào những cảm giác đơn thuần phù du, nhất thời và trôi qua như sương bay theo ánh nắng ban mai. Gương mẫu tốt nhất của chúng ta dĩ nhiên là Chúa Giêsu Kitô, Chúa của chúng ta trong Vườn Giếtsimani (Lc 22: 39-46). Khi Chúa Giêsu đang trải qua một cơn đau đớn và phiền muộn đến mức trút ra những giọt Máu khổng lồ từ lỗ chân lông của Ngài, thì Ngài không thực sự cảm thấy muốn cầu nguyện. Tuy nhiên, Chúa Giêsu càng cầu nguyện nhiệt thành hơn.

Vì vậy, chúng ta hãy thực hành ăn chay và sám hối trong cuộc sống của chúng ta, có thời gian và địa điểm nhất định để cầu nguyện và cầu nguyện vào những lúc chúng ta cảm thấy không thích. Đây là sự sám hối và tình yêu đích thực dành cho Chúa! Đây là một dấu hiệu của sự trưởng thành thực sự trong đức tin!

  1. Yên ủi.

“Barnabus” thực sự có nghĩa là “người có tài yên ủi” (Công vụ 4:36). Chúng ta hãy thoát ra khỏi lớp vỏ tự cao tự đại của mình và tập trung nhiều hơn vào Thiên Chúa và nhìn thấy Chúa Giêsu trong những người khác — noi gương Người Samaritanô nhân hậu. (Lc.10). Chúng ta hãy học để trở thành một Simon thành Xyrênê và giúp đỡ những anh chị em của chúng ta, những người đang mang trên mình một cây thập giá rất nặng nề. Chúng ta hãy làm sáng tỏ điều đó bằng những lời nói khích lệ, những cử chỉ động viên và bằng một trái tim tràn đầy tình yêu thương và lòng trắc ẩn. Hãy nhớ Quy tắc vàng: “Vậy tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta” (Mt. 7:12) Trong cơn bão tố khó khăn của trận chiến trên trần thế, một lời động viên thực sự có thể là một luồng gió mạnh thổi vào cánh buồm!

Hãy cầu nguyện và đọc hết mười gợi ý này về cách ăn chay  — cách từ bỏ bản thân — và chọn ít nhất một hoặc hai gợi ý mà bạn có thể bắt đầu thực hành ngay lập tức. Xin Đức Mẹ, Mẹ của Người Cố Vấn Nhân Lành, khích lệ chúng ta từ bỏ chính mình và nói “xin vâng” với tình yêu của Thiên Chúa bằng cách phục vụ anh chị em của chúng ta với tấm lòng quảng đại! (Lc. 1: 38 — Lời “Xin vâng” của Đức Maria đối với Thiên Chúa: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói”).

 

Phêrô Phạm Văn Trung chuyển ngữ,

theo LM Ed Broom, OMV, catholicexchange.com

Mùa Chay, Mùa Trở Về

Mỗi khi Mùa Chay về, Lời Chúa qua miệng ngôn sứ Giôen lại vang lên inh ỏi bên tai chúng ta: “Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van” (Joel 2,12). Phụng vụ lễ ca cũng hát lên những khúc ca không có êm tai chút nào hết, bởi những lời ấy cất lên như túc giục chúng ta: ” Hãy trở về, trở về với Cha nhân lành”, vâng, Mùa Chay là Mùa trở về với Chúa”.

Phải, không có một hành trình ra đi nào mà không có sự trở về. Sau nhiều năm lưu đày bên Ai-cập, Chúa đã giải thoát Israen và đưa họ về miền đất hứa đầy sữa và mật. Chúa Giêsu xuống thế để cứu chuộc loài người và đã trở về cùng Chúa Cha. Ngài cũng đã nói cho chúng ta biết: “Thầy đi dọn chỗ cho các con. Trong nhà Cha Thầy có nhiều chỗ ở”. Có chỗ cho mỗi người chúng ta. Đó là hành trình trở về lần sau cùng của tôi, của chị và của anh nơi cõi vĩnh hằng.

Hành trình Mùa Chay năm nay, trước hết ta hãy trở về với chính trở về với con người thật của mình, hầu biết mình, nhận ra, chấp nhận mình, để sửa đổi, tha thứ cho chính mình. Thiết nghĩ, điều quan trọng hơn cả là trở về để nhận ra tình thương vô bờ của Thiên Chúa. Ta không thể cho đi những gì mà mình không có. Cũng thế, ta không thể sửa đổi người khác nếu ta chưa sửa đổi chính mình; và ta cũng không thể trở về với Chúa, và anh chị em nếu ta chưa trở về với bản thân, ta sẽ không nhận được ơn tha thứ trực tiếp của Thiên Chúa nếu ta chưa trở về.

Kế đến ta trở về với tha nhân, và sau cùng là trở về với Chúa qua bí tích Hòa giải, qua thánh lễ, chầu Thánh Thể, qua việc đọc Lời Chúa, cầu nguyện, ngợi khen cảm tạ, và kính sợ Chúa. Chúng ta trở về với cả tâm hồn như lời mời gọi của Chúa hôm nay.

Lời Chúa qua tiên tri Giôen hô vang 2,12-13: “Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van. Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng”. Thiên Chúa luôn nhìn những gì ở bên trong con người, ngược lại con người thì thường nhìn những gì ở bên ngoài. Hãy trao chiếc áo tâm hồn rách nát, sầu khổ, tội lỗi cho Chúa để Ngài thanh tẩy, chữa lành, và ban tràn đầy ơn cứu độ cho chúng ta.

Hôm nay khai mạc Mùa Chay Thánh, bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc đó sẽ nghe được một trong hai câu Lời Chúa: Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng, hoặc: Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi (SLRM).

Tro, dù nhỏ nhặt, nhưng nhắc nhở chúng ta một thực tế rằng chúng ta theo đuổi và lo lắng mỗi ngày, chăm chỉ làm việc, muốn chiếm hữu tất cả, nhưng chúng ta sẽ không mang theo được sự giàu có khi từ giã cuộc sống này, chúng ta sẽ không còn gì. Thực tại trần gian biến mất như tro trong gió. Những thứ chúng ta đang có chỉ là tạm thời, quyền lực qua đi, thành công sẽ phai nhòa. Nó giống như một ngọn lửa: một khi lụi tàn, chỉ còn lại tro.

Mùa Chay là thời gian để giải thoát bản thân khỏi ảo ảnh đuổi theo cát bụi. Mùa Chay là giúp chúng ta nhận ra rằng, chúng ta được tạo thành vì Chúa, chứ không phải vì thế gian; vì sự vĩnh cửu của thiên đàng, chứ không phải vì sự lừa dối trần thế; vì tự do của con cái Chúa, chứ không phải để làm nô lệ cho vạn vật.

Ba việc phải làm trong Mùa Chay Thánh là: Ăn Chay, Cầu Nguyện, và Bố Thí vì nó diễn tả ba chiều kích, ba mối tương quan giữa đương sự với Thiên Chúa và với anh em. Tương quan với Thiên Chúa là cầu nguyện, với tha nhân là bố thí và với chính mình là ăn chay. Ba tương quan này đồng hành với nhau và thể hiện cùng một lúc trong đời sống thường nhật của người Kitô hữu.

Để ba tương quan này gắn kết với nhau, điều kiện đã được Chúa Giêsu nói rõ đó là: nội tâm. Những việc chúng ta làm trong Mùa Chay xuất phát từ sâu thẳm của tâm hồn hướng lên Thiên Chúa và hướng đến anh em, chứ không phải là hình thức bên ngoài. Vì thế, ăn chay, cầu nguyện cũng như bố thì là những việc được làm vì đẹp lòng Chúa, chứ không phải cho người ta thấy.

Chúa đòi hỏi rất rõ ràng và minh bạch. Vậy làm thế nào để thực hiện ba điều Tin Mừng nhắc nhở chúng ta: Ăn chay – cầu nguyện – bố thí.

Những việc đạo đức chúng ta làm hàng ngày quy vào ba điều đó. Không phải Mùa Chay chúng ta vẫn làm. Bằng chứng là chúng ta vẫn cầu nguyện, đọc kinh, dự lễ, lãnh nhận các bí tích là chúng ta cầu nguyện. Các ngày thứ Sáu, Thứ Tư Lễ Tro, Thứ Sáu Tuần Thánh, và các dịp lễ khác chứng ta vẫn ăn chay. Giúp đỡ người nghèo, góp tiền cho người nghèo ăn Tết là bố thí. Nhưng trong Mùa Chay Thánh, chúng ta phải làm những việc bình thường đó với một tinh thần mới mẻ, tinh thần của Đức Kitô, tinh thần của Tin Mừng. Cụ thể, khi chúng ta giúp đỡ người khác, thì phải xem có phải có phải chúng ta khoe khoang, trịch thượng, khinh dể người nghèo không, hay là để cho người khác tuyên dương công trạng của chúng ta. “Điều gì tay mặt làm, đừng cho tay trái biết”. Ngay chính bản thân mình, có giúp đỡ, phục vụ, thì cũng đừng có kiểu phô trương để rồi sung sướng. Hãy làm như Chúa đã bảo chúng ta. Một mình Chúa biết mà thôi.

Về cầu nguyện, chúng ta vẫn cầu nguyện, nhưng đôi lúc máy móc, không có tôn vinh Chúa, chỉ nghĩ đến mình, cầu nguyện để như là trình diễn. Nói đến việc ăn chay, phải cụ thể, khổ chế, thân xác phải cảm thấy đói, thèm, thiếu thốn, và chúng ta chấp nhận đói, thèm, thiếu thốn để đền lại tội lỗi chúng ta, để xin ơn Chúa cho chúng ta lướt thắng các cơn cám dỗ.

Vậy thưa anh chị em, vài tâm tình chúng ta cùng nhau gợi lên để có thêm nghị lực trở về với chính mình, về Chúa, với anh em, để sống tốt với Chúa và với tha nhân.

Lạy Chúa Thánh Thần, xin nâng đỡ những quyết tâm của chúng ta trong suốt hành trình của Mùa Chay Thánh này. Amen.

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

CHUYỆN MỖI TUẦN – CHUYỆN VỀ MỘT “GIẢNG VIÊN Y KHOA ĐỨNG LỚP GIÁO LÝ”…

Chị là Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thùy Vân Thảo, Giảng viên Trường Ðại học Y Dược TP.HCM, người có nhiều năm gắn bó với công việc dạy Giáo lý. Đến nay, sau 10 năm quàng trên vai chiếc khăn Huynh trưởng, chị đang đứng lớp ngành Nghĩa sĩ (Bao đồng 2) tại Giáo xứ Bàn Cờ, quận 3. "Với tôi, Khoa Học là chứng thực của Đức Tin", chị khẳng định.

Chị Vân Thảo đều đặn làm công việc của một Huynh trưởng - Giáo lý viên vào các Chúa Nhật như thường lệ. Còn lịch làm việc hằng ngày của chị là sáng khám chữa bệnh tại Khoa Nhi, Bệnh viện Nhi đồng I, chiều đứng lớp trên giảng đường Đại học, tham gia các sự kiện, hội nghị quốc tế. Chị còn hoạt động tích cực trong giới Bác sĩ Công giáo và thường xuất hiện trong những clip về Sức khỏe Gia đình của Tổng Giáo phận.

Dù bận rộn với bao công việc như vậy, chị vẫn luôn duy trì những buổi dạy Giáo lý vì cho rằng, một người làm khoa học có nhiều lợi thế khi dạy Giáo lý. "Tôi nhận thức rõ về giới hạn của con người. Hằng ngày cận kề nhiều hoàn cảnh trong bệnh viện, nơi chứng kiến lằn ranh giữa sự sống và cái chết, những ơn lành cùng "phép lạ nhãn tiền" càng giúp tôi có những bằng chứng sống động để chia sẻ với các em ở lớp Giáo lý."

Vừa là Bác sĩ khám chữa bệnh cho bệnh nhi, Giảng viên truyền thụ kiến thức cho các bác sĩ tương lai, vừa là Giáo lý viên gieo mầm Đức Tin cho các em thiếu nhi, với chị Vân Thảo là một trách nhiệm không hề nhẹ nhàng, dễ dàng cùng lúc gánh vác. Nhưng chị xác tín một niềm tin, rằng "Tôi được kêu gọi làm công việc chữa lành và giảng dạy về cả Khoa Học và Đức Tin. Chắc chắn Chúa sẽ không để tôi bị thử thách quá sức, nên tôi vẫn luôn cố gắng."

Từng có thời gian, chị Thảo tạm ngưng sinh hoạt Giáo xứ để lo hoàn thành chương trình nghiên cứu sinh và lấy học vị Tiến sĩ Y khoa, nhưng vừa xong là chị trở lại Xứ đoàn với các em thiếu nhi liền. Vì là Bác sĩ Nhi khoa nên chị cũng hiểu rõ tâm lý trẻ em và tham gia khám chữa bệnh mỗi khi Xứ đoàn tổ chức trại hè, dã ngoại cho các em. Giáo xứ đang có kế hoạch tổ chức lớp học sơ cứu do Bác sĩ - Giáo lý viên Vân Thảo hướng dẫn, nhằm trang bị cho thiếu nhi kỹ năng cần thiết bảo vệ sức khỏe bản thân và mọi người xung quanh.

Có nhiều lúc, áp lực công việc quá cao, khiến chị Thảo từng có ý định tạm dừng làm Giảng viên Đại học, nhưng chị chưa bao giờ nghĩ là "sẽ bỏ việc dạy Giáo lý". Chị chân tình: "Dạy Giáo lý không phải mất quá nhiều thời gian, vì với tôi, đó là những buổi lắng nghe, trò chuyện và chia sẻ những trải nghiệm về Đức Tin. Tôi cũng không truyền đạt một chiều mà trước hết cần làm gương. Và trên hết, đó là tinh thần trách nhiệm - một trong những nhân đức cơ bản cần có để có thể làm bất cứ công việc gì." 

Người viết nghĩ rằng trong thế giới những người tin Chúa…thì hiện nay, trên đất nước này , không ít những người học hành tới nơi tới chốn, không ít những người có chuyên môn vững và khá là chuyên sâu trong nhiều nhiều những lãnh vực, không ít người có những bằng cấp cao, có giá trị về nhiều lãnh vực…Người viết không muốn nói đến những lãnh vực chuyên môn trong tôn giáo, bởi hàng giáo sĩ, các tu sĩ nam nữ - thời gian sau này – đã được gửi đi nhiều nơi để học hỏi, để nghiên cứu rất tốt…Người viết chỉ muốn chia sẻ sự ngưỡng mộ của mình với người bạn trẻ - Thạc sĩ Bác sĩ Nguyễn Thùy Vân Thảo – về sự chọn lựa tuyệt vời của bạn, nhất là khi thấy bạn ung dung trong bộ đồng phục Thiếu Nhi Thánh Thể với nếp khăn quàng Huynh Trưởng để đứng lớp cho các em cách bình thản và bình thường…Ngưới viết rất tin tưởng ở những chia sẻ của bạn : “Tôi nhận thức rõ về giới hạn của con người . Hằng ngày cận kề nhiều hoàn cảnh trong bệnh viện, nơi chứng kiến lằn ranh giữa sự sống và cái chết…Những ơn lành cùng những “phép lạ nhãn tiền” càng giúp tôi có những bằng chứng sống động để chia sẻ với các em ở lớp Giáo lý”… Người viết có quyền để tin rằng lớp Giáo lý bạn phụ trách chắc chắn là hấp dẫn lắm với những chia sẻ trải nghiệm sống của bạn…Người viết cũng không biết là bạn đã có gia đình chưa ? Nếu chưa…thì cũng tạ ơn Chúa, bởi bạn sẽ có nhiều thời gian hơn cho sứ vụ tông đồ giáo dân bạn quyết tâm dấn thân…Và nếu đã có rồi…thì xin cho người viết được nghiêng mình trân trọng sự hy sinh và cảm thông của những người thân thương trong gia đình chung cũng như riêng đã hy sinh nhiều vì trân trọng ý muốn phục vụ của bạn…

Người viết có 40 năm làm việc tại các giáo xứ được Bề Trên sai đến…Có lẽ khoảng   hai mươi năm đầu – từ 1975 đến 1995 – việc hình thành lớp lang và giảng dạy giáo lý là chuyện không thể…Thế nhưng ngay khi hoàn cảnh rộng rãi hơn một chút thì Giáo xứ đã nghĩ và có thể nói là đặt ưu tiên cho việc huấn luyện các giáo lý viên và mở các lớp giáo lý…Lớp giáo lý viên đầu tiên, ngoài thời gian huấn luyện theo chương trình chung của Giáo Phận, mỗi tuần Giáo xứ trực tiếp giúp các bạn hai giờ về kỹ năng đứng lớp và về nhân bản…Sau này các bạn ấy – khi thành nhân – mặc dù việc học hành trường lớp không bao nhiêu, nhưng vẫn đủ tự tin để tiếp tục đóng góp công sức của mình trong các Hội Đoàn Tông Đồ Giáo Dân, đặc biệt là Hội Đồng Mục Vụ của Giáo xứ…Thế nhưng rồi qua các Giáo xứ khác, công việc không được thuận lợi bao nhiêu…Lý do là vì việc huấn luyện giáo lý viên không được quan tâm…Phần lớn chỉ là nhắm xem anh chị nào có vẻ siêng năng lễ lạy…thì mời vào…Những người có trách nhiệm cũng không còn nghĩ đến chuyện chăm sóc họ kỹ hơn, không tạo điều kiện để họ có kiến thức và vốn liếng sống cũng như những kỹ năng cần thiết trong việc giảng dạy về Chúa cho các em…Dần dần con số học viên ngày càng lèo tèo làm nản lòng cả người dạy lẫn người học…Đơn giản vì người dạy chỉ gói ghém việc giảng dạy trong khuôn khổ bài giảng từ những trang viết khô cứng của sách vở, và người học thì cả tuần đã quá ư mệt mỏi với cặp sách nặng nề mỗi ngày vác đến trường, còn lại ngày Chúa Nhật vui vẻ…mà vẫn không thoát được những trang sách…thì quả thực là quá ư tội nghiệp…Chính vì thế mà cả thầy lẫn trò ná thở với nhau để cùng nhau qua  cầu nhằm mục đích nhận lãnh các bí ích rồi lơ dần cho đến khi bộn bề công việc và mất hứng trong đời sống dức tin…Đấy phải chăng không là nguyên nhân của các Thánh Lễ Chúa Nhật gốc cây, Thánh Lễ ôm khá là phổ biến ở đây/đó…Hiện nay thì nơi nơi đang có “cái thú” thi nhau xây dựng Trung Tâm Mục Vụ : cấp Giáo Phận thì so sánh mình với tầm cỡ Đông Nam Á, cấp Giáo Xứ thì ngang ngửa nơi này/nơi khác…Mới đây có dịp đọc mẩu chuyện của một vị Hiệp Sĩ Giáo Hoàng gốc An-nam cho biết con số kinh khủng 18, 20 tỷ dollars từ bên ngoài gửi về cho chuyện xây dựng Giáo Hội  tại quê hương…Tuyệt vời và tốt thôi, nhưng những công trình ấy có đáp ứng được các nhu cầu thiết thực trong các Giáo Phận, Giáo Xứ hay chỉ là để “khoe”…và sau đó hư hỏng dần theo thời gian??? Có Giáo Phận kia – nghèo thôi và cách đây cũng đã khá nhiều năm rồi – học đòi để xây dựng Tòa Giám Mục vài trăm phòng…rồi treo cái bảng Trung Tâm Mục Vụ để che mắt Bề Trên…Vài trăm phòng ấy nay chắc chắn đã xuống cấp, bởi một năm chỉ sử dụng vài dịp cho việc tĩnh tâm Linh mục Giáo phận hay các khóa Thần Học dành cho Nữ tu dịp hè…Các khóa huấn luyện, tĩnh tâm hay sinh hoạt  của Hội Đồng Giáo Xứ, Giáo Lý viên, Ca Trưởng…bị từ chối, lý do sợ hư hỏng !!! Người viết cũng nghe phong phanh một Giáo Phận khác sắp sửa khánh thành Trung Tâm Mục Vụ tầm cỡ Đông Nam Á trong khi con số giáo dân trong Giáo Phận - thập niên 80/90 – nhiều Giáo xứ vỏn vẹn vài chục người đến độ có Cha xứ nói đùa là ngay cả những đứa trẻ còn bú mẹ cũng  chễm chệ trên ghế…mà vẫn dư ghế ngồi…Thống kê năm 2019 cho thấy cả Giáo Phận 9.773 cây số vuông mà chỉ có khoảng 63.070 giáo dân – nghĩa là khoảng 3,29% : một trong sáu Giáo Phận ít giáo dân nhất…Mong rằng nếu có cái Trung Tâm tầm cỡ Đông Nam Á thật…thì xin tìm cách dùng cho hết công sức…kẻo tội nghiệp mồ hôi nước mắt của bà con năm châu…và lại bị ông nọ/bà kia…nêu tên để kể công !!!

Thật ra thì ai ai cũng thấy việc giảng dạy Giáo lý cho các lứa tuổi là sự cần thiết sống còn cho sự tồn tại và phát triển của Giáo Hội Chúa và là bổn phận cốt yếu của hàng Giáo sĩ làm mục vụ tại các Giáo xứ…Tuy nhiên CÔNG và SỨC bỏ ra cho công việc tối quan trọng ấy thì chưa bao nhiêu và vẫn chưa đúng mức, chưa hết sức…như Chúa muốn…Rất nhiều lý do được đưa ra, nhưng lý do duy nhất là chúng ta - mọi tầng lớp con cái Chúa – chúng ta vẫn chưa hết mình…Ước mong sao hình ảnh người Huynh Trưởng  Thạc sĩ Bác sĩ Nguyễn Thùy Vân Thảo trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nhiều những dấn thân loan báo Tin Mừng có hiệu năng và hiệu lực nơi phố thị cũng như tại các thôn làng…Tuy nhiên quý Cha Sở và Cha Phó vẫn luôn luôn là bệ phóng…

Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp

Mùa chay, mùa chữ U

Tôi không thích Mùa Chay bởi danh từ mùa chay là một danh từ xa lạ và khó hiểu.

Hồi còn nhỏ, khoảng mười hai mười ba tuổi, phải thành thật mà nói là tôi không thích Mùa Chay. Tôi không thích Mùa Chay không phải tại Mùa Chay là mùa tôi bị bắt phải ăn chay. Một thằng nhỏ ở cái tuổi còn nhong nhong chạy rong ngoài đường tắm mưa mà bị bắt ăn chay trong một xứ đạo toàn là người Bắc cũng không phải là một điều quá khó khăn, bởi vì hai lý do.

(1). Không phải chỉ riêng tôi, nhưng bao nhiêu ngàn người khác trong xứ đạo cũng phải vác thánh giá như mình. Đi đâu cũng gặp người phải ăn chay. Ði đâu cũng nghe nhắc nhở tới chay. Sáng sớm khoảng năm giờ, tôi bị lôi dậy, bắt phải đi lễ sáng! Sáng sớm ông cha xứ hăng say nhắc nhở mọi người giáo dân mùa chay là mùa ăn chay. Sáng sớm bài giảng dài lê thê, tôi cứ thế mà gật gù đồng ý với những lời khuyên dạy. Trưa nắng ghé vào tiệm kem, gặp dì gặp cậu gõ đầu nhắc nhở, “Mày có biết là hôm nay ăn chay hay không”?! Lỡ nuốt vào miệng cục kẹo rồi cũng phải nhả ra ngay bởi thằng bạn đang chơi đá dế hét lên, “Chết mày rồi! Hôm nay ăn chay”. Thế là vội vàng nhổ ra cục kẹo, nếu không lại mất chay, phạm tội trọng, rớt xuống hỏa ngục.

(2). Vào tối thứ Tư Lễ Tro hoặc thứ Sáu Tuần Thánh, sau một ngày ăn chay đói meo, tôi đợi tới mười hai giờ đêm. Đồng hồ vừa nhích khỏi con số 12, tôi lao xuống bếp, lục cơm nguội với mấy miếng thịt heo kho nước mầu ăn căng một bụng. Đời sung sướng. Cuộc sống tuyệt vời!

I. Ăn Chay

Tôi không thích Mùa Chay bởi danh từ mùa chay là một danh từ xa lạ và khó hiểu. Mùa Vọng dễ hiểu hơn, bởi một mình chữ vọng đã tự nói lên cả một mùa đợi chờ. Mùa Vọng do đó không cần phải giải thích nhiều, tôi hiểu là mùa trông đợi Thiên Chúa sinh xuống làm người. Riêng danh từ chay không gợi nên trong tôi một hình ảnh gì.

Ăn chay là gì? Là ăn trái chay? Trái chay, tôi không biết, và cũng chưa bao giờ thấy. Tôi chạy khắp cùng thiên hạ hỏi,

— Trái chay là trái gì vậy?

Không ai biết. Cuối cùng tôi tưởng ăn chay là ăn cháy. Tại sao lại lẫn lộn chữ chay với chữ cháy? Tôi đoán có thể tại hai âm chay và cháy tương tự như sau. Mà cũng có thể tại người chị lớn tuổi của tôi hồi đó tinh nghịch nói ăn chay nghĩa là ăn cháy. Mùa Chay tới, mấy lần mẹ tôi hỏi ăn chay chưa. Tôi nghiêm trang, đạo đức, thánh thiện nói con ăn rồi. Nhưng thật sự ra tôi ăn những miếng cháy của đáy nồi cơm.

II. Mùa Chay

A. Ý Nghĩa của Danh Từ Chay

Chữ chay của danh từ Mùa Chay có thể phát nguồn từ chữ trai, có nghĩa là không thịt. Khi người ta nói tín hữu Phật tử dâng đồ trai cho các vị hòa thượng, đồ trai đây là thức ăn không có thịt hay đồ chay. Một cách tương tự, ăn chay có nghĩa là ăn thức ăn không có thịt [1]. Mùa Chay trong tiếng Việt Nam do đó có nghĩa là Mùa Kiêng Thịt [2] .

B. Mùa Chay, Mùa U-Turn, Mùa Làm Đường Vòng U

Mùa Chay trong tiếng Hy Lạp, μετάνοια, métanóia, không có nghĩa là Mùa Kiêng Thịt, nhưng là Mùa Thay Đổi [tâm hồn]. Gioan Tẩy Giả trong hoang địa kêu gọi dân chúng μετάνοια, thay đổi tâm hồn đợi chờ ngày Chúa đến (Máccô 1:1-8). Ngôn sứ Giô-el kêu gọi dân Do Thái hãy μετάνοια, hãy quay về với Chúa; hãy xé lòng đừng xé áo (Giô-el 2:13). Trong phạm trù thần học, Mùa Chay do đó là Mùa U-Turn hay Mùa Làm Một Đường Vòng Chữ U.

Ðọc tới những hàng chữ trên đây, có thể bạn sẽ thắc mắc, “Ủa, tại sao lại phải làm một đường vòng hình chữ U”?

Chúng ta có một người bạn thân nhà nằm ở phía Đông. Thứ Bẩy cuối tuần rảnh rỗi, chúng ta muốn ghé nhà người bạn thăm hỏi. Trong khi đang lái xe, có thể tại trời tối, chúng ta lạc đường. Nhà người bạn ở phía Đông, chúng ta lại nhắm hướng Tây lái tới. Trong tình trạng này, nếu không làm một đường vòng chữ U, càng lúc chúng ta càng đi xa nhà của người bạn. Nếu người chúng ta muốn gặp là một người tình thì lại càng rắc rối to. Hẹn nhau sáu giờ chiều, hai đứa đi shopping, đi ăn, rồi đi coi xi-nê. Nhưng vô tình hay bởi một lý do gì đó, chúng ta lạc đường xa ngàn dặm. Nhà người tình nằm ở hướng Đông, nhưng chúng ta tiếp tục lái về hướng Tây. Trời buổi chiều, màn đêm kéo xuống thật nhanh. Sáu giờ rồi, trời tối nhưng chúng ta vẫn còn đang lang thang trên một con đường có cái tên lạ hoắc nằm ở hướng Tây. Ngôi nhà quen thuộc của tình nhân thì vẫn chưa thấy bóng. Trong khi đó tình nhân ở trong nhà đi ra đi vô chờ đợi. Nước mắt của tình nhân long lanh trên gò má. Nhấc điện thoại lên, tình nhân bấm số gọi. Đầu dây bên kia, không ai nhấc điện thoại, bởi tình lang đang lạc đường. Trong tình trạng này, chắc chắn tình lang sẽ mất tình nhân như chơi.

Một cách tương tự, Mùa Chay là mùa Giáo Hội kêu gọi chúng ta, “Lạc đường rồi! Lạc xa lắm rồi! Chúa đang ở hướng Ðông, nhưng chúng ta đang tiếp tục đi về hướng Tây. Lạc đường rồi! Lạc xa lắm rồi! Hãy quay lại hướng của Chúa”.

III. Thần Học Mùa Chay

Ðọc tới những hàng chữ trên đây, một lần nữa có thể bạn sẽ thắc mắc,

— Ủa, lạ kỳ chưa. Tôi đang sống một đời sống tôn giáo tốt đẹp kia mà. Tôi không đi lễ hằng ngày như hồi còn bên Việt Nam, nhưng tôi vẫn đi lễ mỗi ngày Chúa Nhật. Tôi vẫn rước lễ mỗi khi có dịp tham dự thánh lễ, đặc biệt là thánh lễ ngày Chúa Nhật. Đời sống bên này bận rộn với công ăn việc làm. Tôi làm ngày hai jobs; về tới nhà mệt xỉu, thở không ra hơi, nhưng tôi vẫn cố gắng để dành thì giờ cho Chúa bằng cách tham gia vào Thiếu Nhi Thánh Thể, Ca Ðoàn, Ban Giáo Lý, Linh Thao, Dòng Ba Đa Minh, Lêgiô, hoặc Hội Đồng Mục Vụ của giáo xứ.

Đúng, bạn nói rất đúng. Nhưng nếu mang lên bàn mổ phân tích, bạn và tôi sẽ nhận ra rằng trong đời sống riêng tư của mỗi người, chúng ta đang dần dần quên đi thật sự ra Chúa mới là cùng đích, là điểm nhắm của mỗi người trong chúng ta. Có thể đối với một vài người Việt Nam đang sinh sống trên những vùng đất lạ, Thiên Chúa không còn là điểm nhắm để chúng ta đi tới nữa, nhưng là nhà cửa, là tiền, là công ăn việc làm, là con cái.

A. Nhà Cửa, Tiền, và Jobs

Dì Tư qua sau, mãi đến đầu năm 98 mới bước chân được tới vùng đất mới theo diện H.O. của chú Tư. Năm năm sau dì Tư đã mua được một căn nhà 5 phòng nằm trong khu nhà giầu. Chúng ta, tái định cư tại vùng đất mới hơn mười năm về trước, thế mà từ bao lâu nay vẫn cứ loay hoay đi ra đi vô trong khu chung cư rẻ tiền. Để cố gắng vớt vát lại danh dự, chúng ta cố gắng bóp bụng tiết kiệm để dành tiền bạc. Ngày nắng cũng như ngày mưa, chúng ta lái xe đi làm, vợ chồng thay phiên nhau cày hai jobs. Có công mài sắt, có ngày nên kim. Cuối cùng chúng ta cũng mua được căn nhà lý tưởng ngon hơn căn nhà của dì Tư. Căn nhà này có 6 phòng ngủ, 3 phòng tắm, đằng sau có hồ bơi. Cạnh hồ bơi là hồ tắm nước nóng Jacuzzi sủi bọt. Cạnh hồ bơi là hồ cá nhỏ tung tăng những chú cá Koi mập mạp bơi qua lượn lại dưới chiếc cầu sơn mầu đỏ kiểu Đông Phương. Thế là căn nhà mơ ước đã biến thành sự thực.

Nhà có rồi, bây giờ làm sao có tiền để trả tiền nhà, tiền điện thoại, tiền nước, tiền điện, tiền rác, tiền ăn, tiền bảo hiểm, tiền trả góp cho bộ ghế salông bằng da đắt tiền trong căn phòng khách sang trọng, cho bộ TV màn ảnh Plasma kiểu mới rõ từng nét nằm chễm chệ ngay góc nhà bên cạnh lò sưởi tí tách thơm tho mùi gỗ thông, cho chiếc xe Lexus ghế da loại mới đắt tiền đang khoe mình trong nhà để xe? Đủ thứ tiền phải suy nghĩ tới, phải bận tâm vào mỗi buổi chiều khi mở hộp thư ra ôm vào một đống bill. An cư lạc nghiệp với một đời sống cơm ngon áo đẹp vẫn là điều Thiên Chúa muốn mọi người trong chúng ta phải có, nên có. Nhưng chuyện đầu tiên vẫn là chuyện tiền đâu để thanh toán cho một đống bill nợ nần?

Nhà có rồi. Căn nhà sang trọng càng trở nên sang trọng với những tiện nghi tân kỳ. Bây giờ chúng ta cần phải có công ăn việc làm vững chắc; nếu không, những thứ chúng ta đang có sẽ biến mất. Thế là chúng ta dậy sớm, tắm rửa, vừa uống café vừa lái xe tới hãng. Sáng sớm những dòng xe cộ đông đảo đang đợi chờ chúng ta trên những xa lộ chằng chịt dọc ngang. Từng chút rồi từng chút, chiếc xe của chúng ta nhích lên được một khoảng. Từng khoảng rồi từng khoảng, chiếc xe của chúng ta bỏ lại đằng sau một đoạn. Từng đoạn ngắn nối lại hóa thành một đoạn dài. Xe chúng ta cuối cùng dừng lại trước cửa hãng. Một ngày tám tiếng, đôi khi hơn tám tiếng, chúng ta bận rộn trong công sở. Chiều về tới nhà, chúng ta mệt nhoài. Giờ này phải nấu cơm cho con cái. Sau giờ cơm, chúng ta bận rộn với rửa chén, hút bụi, lau nhà, giặt quần áo cho con cái. Điện thoại gọi tới, “Reng! Reng! Hê-lô? Xin lỗi…” Chấm dứt câu chuyện với ông nội, bà ngoại bên Việt Nam, chúng ta ra sau vườn tưới nước, nhặt một vài ngọn cỏ. Vô nhà, chúng ta bật TV coi. Loay hoay một hồi với nhà với cửa, với con, với cái, với họ hàng, và với chính chúng ta. Nhìn lên đồng hồ, mười một giờ khuya. Chúng ta leo lên giường đi ngủ. Một ngày trôi qua.

B. Con Cái

Con Mai, cô con gái rượu ngày càng lớn, chúng ta càng có những mối lo canh cánh bên lòng. Đôi khi nhấc điện thoại, chúng ta nhận ra những giọng thanh niên lạ hoắc xin được gặp con Mai. Con Mai gần đây bắt đầu biết trang điểm. Tóc dài của nó ngày càng óng ả mỡ màng với bộ ngực nở nang, dáng điệu của một người thiếu nữ. Cuối tuần quần là áo lượt con Mai xin phép được tham dự bữa tiệc sinh nhật của những người bạn học trong trường. Và thế chúng ta bắt đầu lo lắng.

Thằng Thanh, đứa con trai đầu lòng râu bắt đầu mọc xanh trên mép. Hỏi chuyện, nhiều khi nó lười biếng không thèm trả lời. Thời gian gần đây thằng Thanh hay về khuya. Nó mở cửa bước vô nhà, chúng ta ngửi được mùi khói thuốc phảng phất bay ra từ người đứa con trai đang lớn. Lúc nãy nó xin phép sang nhà thằng bạn học bài. Sao bây giờ quần áo lại vương mùi thuốc lá khét lẹt? Thế là chúng ta trằn trọc cả đêm bởi mùi thuốc lá trên người của đứa con trai đang lớn.

C. Thanh Niên Thiếu Nữ

Riêng những người thanh niên thiếu nữ, chúng ta chưa có nhiều lo toan tính toán như cha mẹ của mình, nhưng ai cũng ôm ấp cho mình một vài dự án về tương lai. Những người còn đang tuổi đi học, chúng ta ngày đêm miệt mài với sách vở. Những bài homework, bài test là những mối bận tâm hàng đầu của thanh niên thiếu nữ còn đang trong tuổi cắp sách đến trường. Những đêm thức trắng học bài thi là những bận rộn thường xuyên của tuổi sinh viên. Những ngày nghỉ cuối tuần là thời gian quý báu cho những hẹn hò đôi lứa, cho những tiệc tùng sinh nhật, và những ánh đèn xanh đỏ chớp sáng trên sàn nhẩy. Những ngày nghỉ cuối tuần, chúng ta đi shopping malls tìm kiếm mua cho được những bộ quần áo. Tầm thường ra cũng phải là của Gap, của Polo, Tommy Hilfiger. Sang trọng hơn, chúng ta nhất định phải mua quần áo, kiếng mắt của CK, Express, French Connection, Kenneth Cole, Banana Republic, Versace, Gucci.

Chuẩn bị cho ngày ra trường, chúng ta bắt đầu lao vào cuộc đua mới. Lần này, chúng ta tranh đua với các bạn đồng nghiệp đang chuẩn bị đội mũ Cử Nhân. Nếu may mắn, điểm GPA ra trường cao, 4.0 tuyệt vời hoặc 3.7, 3.8 trở lên, với cái mộc vàng chóe dán dính trên mảnh bằng Kỹ Sư Điện của đại học Berkeley hay San Jose State University của Trung Tâm Điện Tử Silicon, chúng ta cầm chắc một mảnh đời tươi sáng trước mặt. Với điểm GPA khá cao, chưa ra trường, qua một vài lần phỏng vấn chơi chơi với những đại công ty điện toán ngay tại trường, nhân viên phỏng vấn đã nhẹ nhàng cười mím chi duyên dáng với chúng ta. Những ánh mắt hứa hẹn, những cú điện thoại liên tục gọi tới, và chúng ta trở thành kỹ sư ngay khi chưa ra trường. Nếu chúng ta ít may mắn hơn, điểm GPA thấp hoặc thấp vô cùng, có thể chúng ta sẽ khá vất vả lùng kiếm công ăn việc làm. Nếu không may mắn có những người bạn đang làm trong hãng dẫn vào giới thiệu, cuộc sống kỹ sư của ta sẽ khá long đong lận đận.

Nhưng rồi cuộc đời vẫn lăn tới. Cuối cùng cuộc sống độc thân cũng chấm dứt khi chúng ta lập gia đình. Đám cưới tưng bừng với cô dâu mặc áo trắng toát, chú rể đẹp trai cười tươi. Tuần trăng mật tới. Nối tiếp là tuần dập mật! Theo sau là tuần nát mật! Đôi vợ chồng mới cưới bắt đầu đi kiếm một căn nhà mới tinh. Câu chuyện đầu tiên lại là câu chuyện tiền đâu. Và cuộc sống lo toan của bố mẹ chúng ta ngày xưa lại bắt đầu.

Cứ vậy, cuộc sống lăn tới. Ngồi xét lại trong một khoảng thời gian, từ khi chúng ta cắp sách đến trường đại học của tuổi mười chín đến khi chúng ta trở về với cát bụi của tuổi một trăm, chúng ta để dành cho Thiên Chúa được bao nhiêu khoảng thời gian ngoại trừ một tiếng đồng hồ của ngày Chúa Nhật. Mà hình như một khoảng thời gian ngắn ngủi này cũng không bao giờ trọn vẹn. Chúng ta đi lễ ngày Chúa Nhật. Thánh lễ dài khoảng một tiếng. Ông cha giảng dài ơi là dài! Thế là chúng ta chìm vào giấc ngủ. Tỉnh dậy, chúng ta mơ màng nghĩ tới những công chuyện phải giải quyết. Ngày mai, thứ Hai, một đống giấy tờ đang đợi chờ chúng ta ở trong hãng. Lát nữa, về tới nhà, lại cả một đống chuyện đang chờ đợi chúng ta. Đời sống hình như quá ngắn, mà sao công việc lại quá nhiều. Tối đến, nhắm mắt lại vẫn còn thấy chuyện. Ngủ cũng không yên. Trong một ngày, hai mươi bốn tiếng đồng hồ, chúng ta nhớ tới Chúa, cùng đích của đời sống trong vòng bao nhiêu phút? Cuối cùng ngày đó rồi cũng tới. Chúng ta mở mắt ra. Gần một trăm năm đã trôi qua.

Nếu chúng ta cứ tiếp tục sống, cách sống vừa được diễn tả ở trên, chúng ta đang lái xe về hướng Tây. Vào mỗi sáng sớm của một khoảng thời gian ngắn ngủi trong đời người, chúng ta mải miết nhấn ga nhắm hướng Tây lái tới. Ngày cuối cùng rồi cũng đã tới. Vào ngày đó, chúng ta mới nhận ra hướng Tây không phải là hướng của Chúa. Ngài nằm ở hướng Đông. Khi đó trễ rồi! Quá trễ! Trước mặt chúng ta không có ai khác ngoài chính mình. Giờ này chỉ còn ta với ta. Chúa ơi, Ngài đang ở đâu?

Bởi vậy, Giáo Hội thiết lập Mùa Chay, Mùa U-Turn, Mùa Làm Đường Vòng Chữ U. Dừng lại! Quay lại! Xa quá rồi! Chúng ta đang lái lạc đường! Quay lại về hướng Đông, hướng của Thiên Chúa.

Lời Nguyện: Lạy Chúa, trong Mùa Chay thánh này, xin giúp con nhận ra hành trình con đang bước đi không dẫn con tới gần Chúa, nhưng vực sâu núi thẳm, đêm đen tử thần, và bóng tối sự chết. Lạy Chúa, xin ban cho con lòng quyết tâm đứng dậy, làm một đường vòng hình chữ U, quay trở về lại căn nhà xưa, nơi đó Chúa đang đứng, trông chờ ngóng đợi, dõi mắt nhìn bóng dáng của con.

 

_______________________________________

Chú thích

[1] Không ăn thịt trong Mùa Chay là một phong tục đã có khá lâu trong Giáo Hội. Ngày hôm nay ở các nước Tây Phương và Bắc Mỹ thịt không còn là một món ăn đắt giá nữa. Thịt heo người ta bỏ mỡ, thịt gà người ta gạn bỏ phần da vàng thơm béo ngậy bởi sợ cholesterol. Bởi thế, không phải kiêng thịt có nghĩa là thôi không ăn thịt heo, thịt bò, hay thịt gà, nhưng lại đi vào tiệm Buffet ăn tôm hùm, ăn sò huyết, ăn cua Alaska , sushi. Sau bữa ăn, chúng ta ra về, no một bụng mà vẫn không sợ chi, bởi chúng ta vẫn giữ chay mà. Tất cả những món ăn tôm hùm, cua biển, sò huyết, sushi, nếu ăn, chúng ta vẫn giữ chay; nhưng tất cả những món ăn seafood này còn đắt hơn cả thịt. Nếu vậy, theo đúng tinh thần của Mùa Chay, chúng ta hoàn toàn không công bằng với Chúa.

[2] Bắt đầu Mùa Chay, chúng ta thường nghe các linh mục trong xứ nhắc nhở người tín hữu kiêng thịt vào những ngày thứ Sáu trong tuần, và ăn chay kiêng thịt vào ngày thứ Tư Lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh. Nếu đúng là chữ chay có nguồn gốc từ chữ trai, kiêng thịt và ăn chay do đó là hai danh từ dị âm nhưng đồng nghĩa. Kiêng thịt chính là ăn chay. Ăn chay chính là kiêng thịt. Nếu vậy ăn chay  kiêng thịt vào ngày thứ Tư Lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh do đó chỉ bao gồm một ý nghĩa đơn giản là không ăn thịt. Nhưng đúng ra, ăn chay trong ngày thứ Tư Lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh có nghĩa là ăn ít đi..

LM Nguyễn Trung Tây, SVD

ĐỨC CẬY – NIỀM HY VỌNG, MỘT NHÂN ĐỨC ĐỐI THẦN QUAN TRỌNG

“Những người hành hương của Hy vọng” có nghĩa là gì?

Văn kiện của Đức Giáo Hoàng cho Năm Thánh bắt đầu bằng cụm từ: “Hy vọng không làm chúng ta thất vọng” (Rôma 5:5). Cụm từ tuyệt đẹp này định hình cách sống cho năm nay.

Hy vọng không làm chúng ta thất vọng!” Những từ ngữ này có ý nghĩa to lớn khi rất nhiều người và thế giới của chúng ta đang bên bờ vực tuyệt vọng.

Hãy nhìn chung quanh và xem xét hệ thống, cơ cấu và con người của chúng ta đang bị cuốn vào sự tiêu cực nói chung như thế nào. Phương tiện truyền thông ngày nay và nền văn hóa mà chúng ta xây dựng chung quanh chúng đã trở thành kẻ thúc đẩy sự tiêu cực và tuyệt vọng. Nó rao bán tin tức và kiếm tiền.

Hy vọng không làm chúng ta thất vọng!” Đây là một thông điệp kịp thời cho một nền văn minh mà sự lo lắng, trầm cảm ở tuổi vị thành niên và tự tử đang gia tăng. Đây là một chủ đề tuyệt vời để nhắc nhở chúng ta rằng con đường của chúng ta trên trần thế không được hướng dẫn bởi những gì chúng ta thấy chung quanh mình mà bởi Chúa Giêsu Kitô, Đấng mà chúng ta biết và tin cậy – Chúa Giêsu Kitô là chiếc neo chắc chắn cho hy vọng của chúng ta: “Chúng ta có niềm hy vọng đó cũng tựa như cái neo chắc chắn và bền vững của tâm hồn, chìm sâu vào bên trong bức màn cung thánh. Đó là nơi Chúa Giêsu đã vào như người tiền phong mở đường cho chúng ta, sau khi trở thành vị Thượng Tế đời đời theo phẩm trật Menkixêđê” (Hípri 6:19-20).

Định nghĩa Đức cậy

Sách Giáo lý Công giáo định nghĩa Đức cậy là “nhân đức đối thần, nhờ đó chúng ta khao khát Nước Trời và đời sống vĩnh cửu là vinh phúc của chúng ta, khi đặt lòng tin tưởng của chúng ta vào các lời hứa của Chúa Kitô và cậy dựa vào sự trợ giúp của ân sủng của Chúa Thánh Thần, chứ không vào sức mạnh của chúng ta” (GLHTCG, số 1817).

Có ba khía cạnh trong định nghĩa của chúng ta: (1) Đức cậy là một nhân đức đối thần; (2) Đức cậy định hướng lại mong muốn của chúng ta hướng tới thiên đàng và Thiên Chúa, và (3) Đức cậy chuyển niềm hy vọng của chúng ta vào chính mình sang Thiên Chúa.

Khi nhìn vào những khía cạnh này, chúng ta có thể thấy rằng Đức cậy rất quan trọng để đưa một người từ giai đoạn môn đệ này sang giai đoạn môn đệ tiếp theo.

Các nhân đức đối thần liên quan trực tiếp đến Thiên Chúa. Chúng giúp các Kitô hữu sống trong mối tương giao với Chúa Ba Ngôi. “Chúng giúp các Kitô hữu sống trong tương quan với Ba Ngôi Chí Thánh. Các nhân đức đối thần có Thiên Chúa Nhất Thể Tam Vị là nguồn gốc, động lực và đối tượng” (GLHTCG, số 1812).

Những nhân đức này được “Thiên Chúa phú bẩm trong linh hồn của các tín hữu, giúp họ có khả năng hành động như con cái của Ngài và đáng hưởng sự sống vĩnh cửu” (GLHTCG, số 1813). Từ đầu đến cuối, tất cả đều là công trình của Thiên Chúa. Không có các nhân đức đối thần, sẽ không có mối tương giao với Thiên Chúa. Các nhân đức đối thần hướng lòng mong ước của chúng ta về Thiên Chúa. Chúng là nền tảng của các nhân đức luân lý và làm cho các nhân đức luân lý đó sống động.

Sách Giáo lý Công giáo tiếp tục: “Đức cậy đáp ứng khát vọng hưởng vinh phúc mà Thiên Chúa đã đặt trong trái tim mỗi người; đảm nhận những sự mong đợi đang gợi hứng cho các hoạt động của con người; thanh luyện những mong đợi đó để quy hướng chúng về Nước trời; bảo vệ khỏi sự nản chí của tâm hồn; nâng đỡ khi bị bỏ rơi; mở rộng trái tim bằng sự mong đợi vinh phúc vĩnh cửu. Sự thúc đẩy của đức cậy gìn giữ chúng ta khỏi tính ích kỷ và đưa chúng ta đến với vinh phúc của đức mến” (GLHTCG, số 1818)

Đức cậy này, vốn không làm chúng ta thất vọng, rất quan trọng. Đức cậy đưa chúng ta đến với Thiên Chúa và sự thánh thiện, đến với sự biến đổi về mặt đạo đức và nội tâm, đồng thời giúp chúng ta luôn hướng tới mục đích cuối cùng của mình. Chúng ta được tạo dựng cho Thiên Chúa và vì vương quốc của Thiên Chúa.

Đức cậy đưa niềm hy vọng của chúng ta vào chính mình sang Thiên Chúa. Các nhân đức đối thần không chỉ được ban cho chúng ta để tiếp xúc với Thiên Chúa. Các nhân đức đối thần còn “là bảo chứng cho sự hiện diện và hành động của Chúa Thánh Thần trong các năng lực của con người” (GLHTCG, số 1813).

Nhờ hoạt động của Chúa Thánh Thần, người môn đệ đi sâu hơn vào tình môn đệ, vào việc cầu nguyện và vào sự kết hợp với Thiên Chúa, như mối gắn kết hôn nhân, mà Thiên Chúa hứa với tất cả các tín hữu: “Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được” (Ga 15:5). Trong tâm hồn của người tín hữu, Chúa Thánh Thần thúc đẩy người đó hướng tới một sự sống nội tại bền bỉ, đó là sự thánh thiện.

Đức tin, Đức cậy và Đức ái

Đức tin là “bảo đảm cho những điều ta hy vọng, là bằng chứng cho những điều ta không thấy” (Hípri 11:1). Theo nghĩa này, đức cậy là cầu nối giữa đức tin và đức ái. Không có đức cậy, sẽ không có sự tăng trưởng trong đức tin. Không có đức tin và đức cậy, sẽ không có sự tăng trưởng trong đức ái. Đức tin, đức cậy và đức ái – ba nhân đức đối thần – không thể tách rời. Chúng tác động lên tâm hồn như một thể thống nhất, mỗi nhân đức thúc đẩy linh hồn đến với Thiên Chúa, đến với dân Chúa và cuối cùng là hướng đến đức ái.

Câu hỏi sâu xa nhất của con người là, “có gì để hy vọng?” Nếu không có Thiên Chúa, con người sẽ xây dựng những đế chế trần gian tàn bạo và độc ác. Khi niềm hy vọng của con người hướng đến điều siêu việt – đến Thiên Chúa – thì con người bắt đầu liên quan tới một nhân đức đối thần có khả năng định hướng lại những mong muốn của mình và quy hướng sự tin cậy của mình vào những gì là thánh thiêng, mở đường cho Chúa Thánh Thần mang lại sự biến đổi.

Đây chính là tình thế tiến thoái lưỡng nan. Đức tin không có đức cậy sẽ không cho chúng ta sự tin tưởng để hành động. Không có sự tăng trưởng trong mối tương giao của chúng ta với Thiên Chúa. Không có sự biến đổi về mặt đạo đức. Không đáp ứng – hoặc không đáp lại một cách đầy đủ tiếng gọi thiêng liêng của tình yêu Thiên Chúa và tình yêu tha nhân.

Từ khởi đầu cho đến kết thúc, tất cả đều là công trình của Thiên Chúa. Ân sủng của Ngài trong linh hồn giúp chúng ta có thể liên hệ với Thiên Chúa và xây dựng một thế giới nhân bản hơn. Không có các nhân đức đối thần, sẽ không có mối tương giao với Thiên Chúa.

Mỏ neo Hy vọng

Trong logo Năm Thánh của chúng ta, chúng ta thấy một mỏ neo. Mỏ neo đó lấy từ bản văn trong Thư gửi tín hữu Do Thái, trong đó có đoạn: “Chúng ta có niềm hy vọng đó cũng tựa như cái neo chắc chắn và bền vững của tâm hồn, chìm sâu vào bên trong bức màn cung thánh. Đó là nơi Chúa Giêsu đã vào như người tiền phong mở đường cho chúng ta, sau khi trở thành vị Thượng Tế đời đời theo phẩm trật Menkixêđê” (Hípri 6:19-20).

Toàn bộ truyền thống Kinh thánh, từ Ađam đến Chúa Giêsu, vị Thượng Tế của chúng ta, cho thấy đức cậy giữ chúng ta không chùn bước. Đức cậy neo chúng ta vào Thiên Chúa và vào truyền thống của Hội Thánh. Đức cậy bảo vệ chúng ta khi chúng ta “ra khơi” để rao truyền Tin Mừng: “Chèo ra chỗ nước sâu mà thả lưới bắt cá” (Lc 5:4). Hoặc khi có nghịch cảnh ở mọi phía: “Chúng tôi bị dồn ép tư bề, nhưng không bị đè bẹp; hoang mang, nhưng không tuyệt vọng” (2 Cr 4:8).

Đức cậy là mỏ neo an toàn của chúng ta. “Chúng ta hãy tiếp tục tuyên xưng niềm hy vọng của chúng ta cách vững vàng, vì Đấng đã hứa là Đấng trung tín” (Hípri 10:23). Trái tim của đức cậy là tin tưởng và tín thác vào Đấng đã hứa, Đấng thành tín.

Hay đúng hơn, đức cậy là tin vào những lời hứa của Thiên Chúa. Thách thức của đức cậy là gian khổ và nghịch cảnh. Ở đây chúng ta biết rằng những gian khổ và nghịch cảnh này cũng là vì Thiên Chúa, như Thánh Phaolô hướng dẫn tín hữu Rôma: “Nhưng không phải chỉ có thế; chúng ta còn tự hào khi gặp gian truân, vì biết rằng: ai gặp gian truân thì quen chịu đựng; ai quen chịu đựng, thì được kể là người trung kiên; ai được công nhận là trung kiên, thì có quyền trông cậy” (Rm 5:3-4).

Sứ điệp chính

Các nhân đức đối thần là điều cần để được cứu độ, cho đời sống thiêng liêng và cho sự tăng trưởng trong đời sống luân lý. Đức cậy hướng chúng ta đến Thiên Chúa và thúc đẩy sự tín thác của chúng ta vào Thiên Chúa.

Bước hành động

Trong thời gian thử thách hoặc nghịch cảnh, hãy tập trung vào Thiên Chúa và kêu cầu Ngài giúp đỡ. Cứ chờ đợi trong lò thử thách để Thiên Chúa củng cố đức cậy – niềm hy vọng của chúng ta: “Trông cậy như thế, chúng ta sẽ không phải thất vọng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Ngài vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Ngài ban cho chúng ta” (Rm 5:3-5).

Chuyển ngữ: Phêrô Phạm Văn Trung

Từ https://catholictt.org