ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ - GIÁO LÝ VỀ SỰ PHÂN ĐỊNH: TỰ BIẾT MÌNH
- Details
- Category: 3. Sống & Chia Sẻ Lời Chúa
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Chúng ta hãy tiếp tục khám phá chủ đề về sự phân định. Lần trước chúng ta đã xem xét việc cầu nguyện, được hiểu là sự thân tình và tin tưởng vào Chúa, như một yếu tố không thể thiếu. Việc cầu nguyện, không giống như vẹt nói, nhưng là sự thân tình và tin tưởng vào Chúa; việc cầu nguyện của con cái với Cha của chúng; việc cầu nguyện với một trái tim rộng mở. Chúng ta đã thấy điều này trong bài giáo lý trước. Hôm nay, tôi muốn nhấn mạnh, theo cách gần như bổ sung, rằng sự phân định tốt cũng đòi hỏi sự tự biết chính mình.
Biết chính mình. Điều này không dễ dàng. Thật vậy, sự phân định liên quan đến các khả năng của con người chúng ta: trí nhớ, trí tuệ, ý chí, tình cảm. Thông thường, chúng ta không biết cách phân định vì chúng ta không hiểu rõ bản thân mình, và do đó chúng ta không biết mình thực sự muốn gì. Anh chị em đã thường nghe: “Nhưng người đó, tại sao người đó không sắp xếp cuộc sống của mình? Người đó chưa bao giờ biết mình muốn gì ...” Dù không đến mức cực đoan như vậy, nhưng chúng ta cũng không biết rõ mình muốn gì, chúng ta không biết rõ bản thân mình.
- Trở ngại lớn nhất là không hiểu rõ bản thân
Đằng sau những nghi ngờ về mặt tâm linh và khủng hoảng nghề nghiệp, thường không có đủ nối kết giữa đời sống tôn giáo và chiều kích nhân linh, nhận thức và cảm xúc của chúng ta. Một tác giả viết về tâm linh đã lưu ý rằng có bao nhiêu khó khăn về chủ đề phân định chỉ ra những vấn đề khác, cần được nhận ra và khám phá. Tác giả này viết: “Tôi đã đi đến kết luận rằng trở ngại lớn nhất đối với sự phân định thực sự, và sự tăng trưởng thực sự trong việc cầu nguyện, không phải là bản tính vô hình của Thiên Chúa, mà là thực tế rằng chúng ta không hiểu rõ bản thân mình, và thậm chí không muốn hiểu bản thân mình như chúng ta thực sự là. Hầu như tất cả chúng ta đều ẩn sau một chiếc mặt nạ, không chỉ trước mặt người khác, mà cả khi chúng ta nhìn mình trong gương” (xem Thomas H. Green, Weeds Among the Wheat, 1984). Tất cả chúng ta đều bị cám dỗ đeo mặt nạ, ngay cả trước mặt chính mình.
Việc quên mất sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống của chúng ta đi đôi với sự thiếu hiểu biết của chúng ta về bản thân mình - phớt lờ Chúa và phớt lờ chính mình - không biết về các đặc điểm tính cách và những mong muốn sâu sắc nhất của chúng ta.
- Không khó để hiểu bản thân
Hiểu bản thân không khó, nhưng rất tốn công: đòi hỏi phải kiên nhẫn tự vấn. Nó đòi hỏi khả năng dừng lại, “vô hiệu hóa chế độ lái tự động”, để có được nhận thức về cách hành động của chúng ta, về những cảm xúc ẩn chứa bên trong chúng ta, về những suy nghĩ lặp đi lặp lại chi phối chúng ta, và thường là vô thức. Nó cũng đòi hỏi chúng ta phải phân biệt giữa cảm xúc và khả năng tâm linh. “Tôi cảm thấy” không giống như “Tôi xác tín”; “Tôi thấy muốn” không giống như “Tôi muốn”. Vì vậy, chúng ta nhận ra rằng quan điểm của chúng ta về bản thân và về thực tại đôi khi có phần méo mó. Nhận ra điều này là một ân sủng! Thật vậy, rất thường xảy ra trường hợp những niềm tin sai lầm về thực tại, dựa trên những kinh nghiệm trong quá khứ, ảnh hưởng mạnh mẽ đến chúng ta, hạn chế quyền tự do cố gắng đạt được những gì thực sự quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.
- Mật khẩu của cuộc sống tâm linh
Sống trong thời đại máy tính, chúng ta biết rằng việc mật khẩu quan trọng như thế nào để vào được các chương trình lưu trữ thông tin cá nhân và có giá trị nhất. Nhưng cuộc sống tâm linh cũng có “mật khẩu” của nó: có những từ khóa chạm đến trái tim chúng ta vì chúng ám chỉ đến những gì nhạy cảm nhất đối với chúng ta. Kẻ cám dỗ, tức là ma quỷ, biết rõ những từ khóa này, và điều quan trọng là chúng ta cũng phải biết chúng, để không rơi vào chỗ mà chúng ta không muốn. Cám dỗ không nhất thiết gợi ý những điều xấu, mà thường là những điều ngẫu nhiên, được trình bày với tầm quan trọng quá mức. Theo cách này, cám dỗ thôi miên chúng ta bằng sức hấp dẫn mà những điều này khơi dậy trong chúng ta, những điều đẹp đẽ nhưng ảo tưởng, không thể mang lại những gì chúng hứa hẹn, và do đó cuối cùng để lại cho chúng ta cảm giác trống rỗng và buồn bã. Cảm giác trống rỗng và buồn bã đó là dấu hiệu cho thấy chúng ta đã liều thân vào những con đường không đúng đắn, khiến chúng ta mất phương hướng. Ví dụ, những con đường đó có thể là bằng cấp, sự nghiệp, các mối quen biết, tất cả những thứ tự thân chúng đáng khen ngợi, nhưng nếu chúng ta không được tự do, chúng ta có nguy cơ ấp ủ những kỳ vọng không thực tế, tỉ như muốn khẳng định giá trị của mình. Ví dụ, khi bạn nghĩ về một nghiên cứu mà bạn đang thực hiện, bạn chỉ nghĩ đến việc quảng bá bản thân, lợi ích của riêng bạn, bạn có nghĩ đến việc phục vụ cộng đồng không? Chính nơi đó, người ta có thể thấy được sự cố ý của mỗi người chúng ta. Nỗi đau khổ lớn nhất thường đến từ sự hiểu lầm này vì không có điều nào trong số những điều đó có thể là sự đảm bảo cho phẩm giá của chúng ta.
- Biết mật khẩu của trái tim mình
Anh chị em thân mến, đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải biết chính mình, biết mật khẩu của trái tim mình, biết những gì chúng ta cảm nhận nhanh nhất, để bảo vệ mình khỏi những kẻ hay đưa ra những lời này lẽ nọ nhằm cố thuyết phục và thao túng chúng ta, nhưng cũng để nhận ra điều gì thực sự quan trọng đối với chúng ta, phân biệt điều quan trọng đó với những xu hướng nhất thời hoặc những khẩu hiệu hào nhoáng, hời hợt. Nhiều lần, những gì được nói trong một chương trình truyền hình, trong một quảng cáo nào đó, chạm đến cõi lòng chúng ta và khiến chúng ta đi theo con đường đó mà không còn tự do. Hãy cẩn thận về điều đó: tôi có tự do không, hay tôi để mình bị lung lay bởi cảm xúc chóng qua, hoặc những thôi thúc nhất thời?
- Việc xem xét lại lòng mình
Một trợ giúp trong việc này là việc xét mình, nhưng tôi không nói về việc xét mình mà tất cả chúng ta đều làm khi đi xưng tội, không phải xét mình như thế. Nghĩa là: “Tôi đã phạm tội này, tội kia...”. Không phải như thế. Mà là việc xét mình chung sau một ngày sống: điều gì đã xảy ra trong lòng tôi ngày hôm nay? “Rất nhiều điều đã xảy ra...”. Điều nào? Tại sao? Chúng đã để lại dấu vết gì trong lòng tôi? Thực hiện việc xét mình, đó là thói quen tốt, nghĩa là bình tĩnh xét lại những gì đã xảy ra trong ngày, học cách ghi nhận, trong các lượng giá và lựa chọn của mình, những gì chúng ta coi trọng nhất, những gì chúng ta đang tìm kiếm và lý do tại sao tìm kiếm, và những gì rốt cuộc chúng ta tìm thấy. Trên hết, học cách nhận ra điều gì làm thỏa mãn trái tim tôi. Điều gì làm thỏa mãn trái tim tôi? Vì chỉ có Thiên Chúa mới có thể xác nhận giá trị của chúng ta. Ngài nói với chúng ta điều này mỗi ngày từ trên thập giá: Ngài đã chết vì chúng ta, để cho chúng ta thấy chúng ta quý giá biết bao trong mắt Ngài. Không có trở ngại hay thất bại nào có thể ngăn cản vòng tay dịu dàng của Ngài. Việc xét mình có ích rất nhiều, vì bằng cách này, chúng ta thấy rằng cõi lòng mình không phải là con đường để mọi thứ trôi qua mà chúng ta không hề hay biết. Không phải thế. Hãy xem coi: điều gì đã trôi qua hôm nay? Điều gì đã xảy ra? Điều gì khiến tôi phản ứng? Điều gì khiến tôi buồn bả? Điều gì khiến tôi vui vẻ? Điều gì là tệ hại và tôi có làm hại người khác không? Đó là việc nhìn thấy con đường mà cảm xúc của chúng ta đã đi, những điểm hấp dẫn trong trái tim tôi ngày vừa qua. Đừng quên! Hôm kia chúng ta đã nói về việc cầu nguyện. Hôm nay chúng ta đang nói về sự tự biết chính mình.
Cầu nguyện và tự biết mình giúp chúng ta lớn lên trong sự tự do. Điều này là để lớn lên trong sự tự do! Đây là những yếu tố cơ bản của đời sống Kitô hữu, những yếu tố quý giá giúp người ta tìm được vai trò của mình trong cuộc sống. Xin cảm ơn anh chị em. [1]
[1] Buổi tiếp kiến chung, Quảng trường Thánh Phêrô, thứ Tư, ngày 5 tháng 10 năm 2022.
Chuyển ngữ: Phêrô Phạm Văn Trung